Recent heeft Rechtbank Noord-Holland uitspraak gedaan in een zaak die duidelijkheid verschaft bij het vaststellen van de vraag of er sprake is van een periodieke gift. In deze nieuwsbrief wordt de inhoud van de uitspraak weergegeven en vermelden wij de gevolgen ervan in samenhang met geldende wet- en regelgeving.
Periodieke Gift
Het doen van een periodieke gift is fiscaal aantrekkelijk omdat deze giften, in tegenstelling tot andere giften, integraal aftrekbaar zijn. Om te kwalificeren als periodieke gift is onder meer vereist dat de verplichting voor ten minste vijf jaren geldt, tenzij de schenker eerder overlijdt. Er mag afgesproken worden dat de verplichting tot het doen van de uitkeringen of verstrekkingen ook op een eerder tijdstip kan worden beëindigd. De schenker mag de looptijd zelf echter niet zodanig kunnen beïnvloeden dat deze korter wordt dan de minimale looptijd van vijf jaren. Desondanks is een aantal beëindigingsgronden expliciet toegestaan: arbeidsongeschiktheid, faillissement van de schenker en het verlies van de ANBI-status.
Rechtbank Noord-Holland
In een recente zaak bij de rechtbank Noord-Holland ging het om de verhuur van een pand aan een ANBI. De jaarlijkse huurkosten werden bij wijze van schenking jaarlijks kwijtgescholden. Daarbij was de periodieke schenking vastgelegd voor de periode 1 januari 2013 tot 31 december 2017. In de (notariële) akte is onder meer vastgelegd dat de donateur de verplichting kan beëindigen indien de stichting de gelden anders aanwendt dan in overeenstemming met het doel van de gift. Het verhuurde pand in casu dient uitsluitend als kerk te dienen. Vanwege het opnemen van deze beëindigingsclausule stelt de Inspecteur dat er niet is voldaan aan de vereiste periodiciteit van minimaal vijf jaren.
De vraag is dan ook of belanghebbende de kwijtgescholden huurpenningen als periodieke gift in haar aangifte mocht opnemen. Ten tweede ligt ter discussie welk bedrag in aanmerking mocht worden genomen (indien de rechtbank oordeelt dat er inderdaad sprake is van een periodieke gift).
De rechtbank concludeert dat in de gegeven omstandigheden de schenkingsverplichting geldt voor een periode van vijf jaren; de verplichting kwalificeert dan ook als periodieke gift. Van belang voor de beslissing is dat belanghebbende niet de bevoegdheid heeft om de overeenkomst eenzijdig op te zeggen, ondanks de beëindigingsclausule. Belanghebbende heeft evenmin invloed op de bestemming van het pand en kan dus geen invloed uitoefenen op de werking van de beëindigingsclausule. Zij is bijvoorbeeld geen bestuurder van de stichting.
Ten aanzien van de vraag welk bedrag in aanmerking dient te worden genomen (als periodieke gift) behoort te worden aangesloten bij het laagste bedrag van de kwijtscheldingen. Slechts tot op deze hoogte is er immers sprake van een vast en gelijkmatig bedrag.
Resume
Uit de uitspraak blijkt dat de schenker vooraf enige eisen mag stellen aan het doel waar het geld voor gebruikt wordt. Er dient wel scherp in de gaten gehouden te worden of de donateur, als de schenkingsovereenkomst eenmaal getekend is, geen invloed kan uitoefenen op het voortijdig beëindigen van de schenking. Als desondanks invloed wordt of kan worden uitgeoefend, is geen sprake van een periodieke gift.
Bovendien dient men rekening te houden met het feit dat bij verschillende jaarlijkse giftenbedragen slechts het laagste bedrag als vast en gelijkmatig kwalificeert voor de periodieke giftenaftrek. Het verschil zal daardoor als andere gift in aanmerking genomen moeten worden. Dit kan, afhankelijk van de persoonlijke positie, leiden tot lagere aftrek.
