ANBI Update Jurisprudentie
In deze nieuwsbrief
- Periodieke gift op twee levens toch niet aftrekbaar?
- “ANBI die zich richt op de gezondheidszorg moet zichzelf ook bezighouden met zorg.”
De trend in de rechtspraak is momenteel om de fiscale regels strenger te maken. Graag lichten we dat hieronder toe.
Periodieke gift op twee levels
Zoals bekend zijn alle periodieke giften aan ANBI’s, mits voldaan aan de voorwaarden aftrekbaar. Daarmee is de periodieke giftenaftrek bij zowel de donateur als de ANBI een geliefde faciliteit.
Een periodieke gift moet naast ‘vast en gelijkmatig’ zijn en moet tenminste vijf jaar lopen. Daarnaast moet de periodieke gift uiterlijk eindigen bij overlijden. Het is toegestaan om een periodieke gift eerder te laten eindigen dan bij overlijden, mits wordt voldaan aan het onzekerheidsvereiste.
Het onzekerheidsvereiste wordt zo uitgelegd dat er gedurende de looptijd van de gift sprake moet zijn van een sterftekans van ten minste 1%. Indien de gift een looptijd heeft van vijf jaar en uiterlijk eindigt bij het overlijden van één schenker wordt aangenomen dat aan het onzekerheidsvereiste is voldaan. De Belastingdienst toetst dit niet.
Indien een periodieke gift afhankelijk is van twee levens, en dus uiterlijk eindigt bij het overlijden van de langstlevende, haalt de Belastingdienst echter regelmatig een streep door de aftrek. De laatste jaren neemt de fiscus immers het standpunt in dat de overlijdenskans dan te laag is. Hof ‘s-Hertogenbosch heeft de Belastingdienst in een recente uitspraak, d.d. 31 december 2020, op dit punt helaas gelijk gegeven en verwierp daarbij het standpunt van de rechtbank (ECLI:NL:GHSHE:2020:4059)..
Vooral echtparen, die voorheen vaak een gift op twee levens afsloten, kunnen geconfronteerd worden met het onverwacht schrappen van de aftrek. De Belastingdienst lijkt, voor zover bekend, ook niet mee te willen werken aan oplossingen voor deze bestaande giften.
Voor nieuw af te sluiten periodieke giften adviseren wij deze vooralsnog niet op twee levens af te sluiten, maar op één.
Wie toch een gift op twee levens wil afsluiten, zal de overlijdenskans nauwkeurig moeten berekenen. De Staatssecretaris heeft aangegeven dat de minimale leeftijd, om te voldoen aan de sterftekans van 1% bij twee levens, ongeveer ligt bij 70 jaar. Dus als beide personen 70 jaar of ouder zijn, worden dergelijke giften wél geaccepteerd.
Beheersstichting dient niet primair en rechtstreeks het algemeen belang
Wij informeerden u reeds over een rechtbankuitspraak inzake een zorgstichting die zich na een herstructurering nog bezighield met beheer- en beleidstaken in de gezondheidszorg, terwijl de feitelijke zorgverlening na de herstructurering werd verricht door haar dochtervennootschappen. Klik hier voor onze nieuwsbrief d.d. 28 mei 2020.
Inmiddels heeft het hoger beroep plaatsgevonden (ECLI:NL:GHDHA:2021:270), en helaas blijkt ook het hof van mening te zijn dat de stichting niet in aanmerking komt voor de ANBI-status. Hoewel de stichting als primaire doelstelling heeft het bevorderen van de gezondheidszorg, neemt het hof het vergaande. en naar onze mening onjuiste, standpunt in dat zij deze werkzaamheden feitelijk zelf moet verrichten.
Nergens uit de wet(s)geschiedenis blijkt echter dat een ANBI werkzaamheden op het gebied van gezondheidszorg zelf moet verrichten.
Deze uitspraak kan mogelijk verstrekkende gevolgen hebben voor bestaande ANBI’s. De uitspraak impliceert immers dat ANBI’s feitelijk zelf (ter plaatse) eigen werkzaamheden moeten verrichten.
Het hof geeft daarmee een inperking die niet uit de wet voortvloeit en bovendien in strijd is met doel en strekking van de ANBI-regeling, en met de bestaande praktijk. De tijd zal het moeten leren of zich nog vergelijkbare gevallen zullen voordoen, bijvoorbeeld bij (non-profit) zorgconcerns. Beheersstichtingen met zorg BV’s daaronder zullen hun structuur mogelijk moeten aanpassen. Een alternatief is uiteraard dat zij hun huidige structuur afstemmen met de Belastingdienst, of dat zij gaan proberen om bij de rechter wel gelijk te krijgen op basis van de goede juridische argumenten.
Hoe dan ook is het voor iedere ANBI van groot belang is dat zij kan laten zien waarom zij bepaalde activiteiten verricht. In de praktijk wordt dit niet altijd goed vastgelegd.
Indien u vragen heeft over de ANBI-gevolgen van deze uitspraak voor uw zorginstelling, of voor welke ANBI dan ook, dan kunt u uiteraard altijd contact met ons opnemen.
