Een korte inleiding
Op 23 mei 2022 gaf de rechtbank Gelderland een oordeel over hoe een ‘trading bot’ in de inkomstenbelasting moest worden betrokken. Dit is één van de eerste zaken over de fiscale behandeling van verdiensten aan crypto. In de zaak heeft iemand een trading bot ontwikkeld, waarmee hij handelt in cryptovaluta. In de jaren van 2015 tot en met 2018 heeft hij met de bot ruim 124 duizend transacties uitgevoerd. Hij heeft in deze jaren aanzienlijke winsten behaald, maar ook verliezen.
De Belastingdienst is van mening dat door het gebruik en het ontwikkelen van de trading bot dusdanige arbeid is verricht dat er sprake is van een bron van inkomen en belastingheffing in box 1. De vraag is uiteraard of dit juist is.
Een bron van inkomen
Alvorens inkomen te belasten in box 1 moet er sprake zijn van een bron van inkomen. Mocht dit niet het geval zijn, dan worden de activiteiten wellicht belast in box 2 of in box 3. Zodoende is niet ieder voordeel dat een belastingplichtige geniet direct belast voor de inkomstenbelasting in box 1. Conform vaste jurisprudentie is sprake van een bron van inkomen indien aan drie criteria is voldaan:
- deelname aan het economisch verkeer;
- voordeel beogen (het subjectieve criterium);
- redelijkerwijs voordeel verwachten (het objectieve criterium).
Voor cryptovaluta is dit onderwerp in een brief van de staatssecretaris van financiën van 28 mei 2018 nader toegelicht. Uit de brief komt het volgende naar voren:
“In de jurisprudentie is uitgemaakt dat geen sprake is van een bron van inkomen in geval van een speculatieve transactie en als het eindresultaat niet beïnvloedbaar is door de verrichte arbeid. Dat geldt ook voor de handel in cryptovaluta. Als daarentegen structureel positieve resultaten worden behaald die kunnen worden verklaard door arbeid van belanghebbende die verder gaat dan de arbeid die met speculatie samenhangt, is wel sprake van een bron van inkomen”.
Om te spreken van een bron van inkomen, zoals genoemd in de brief moet het gaan om arbeid die verder gaat dan de arbeid die met speculatie samenhangt. Er kunnen zich verscheidende situaties voordoen waardoor investeringen niet meer speculatief van aard zijn, bijvoorbeeld indien er sprake is van handelen met voorkennis.
De uitspraak
De handelaar in crypto uit de zaak van rechtbank Gelderland is van mening dat niet aan de bronvereisten is voldaan. Volgens eiser kunnen de door hem behaalde resultaten derhalve niet in box I worden belast. De rechtbank stelt dat het aan de Belastingdienst is om aannemelijk te maken dat er sprake is van een bron van inkomen en concludeert dat dit in dit geval niet gelukt is. Er wordt wel bevestigd dat er wordt deelgenomen aan het economische verkeer en dat er een voordeel wordt beoogd (subjectieve verwachting). X heeft namelijk vele transacties verricht op verschillende voor het publiek toegankelijke cryptobeurzen. Het standpunt van de Belastingdienst loopt volgens de rechtbank spaak bij het objectieve criterium of redelijkerwijs voordeel kan worden verwacht. Hierbij werd ook gekeken naar 2017 en 2018. In 2018 zijn namelijk aanzienlijke verliezen behaald, wat van belang wordt geacht voor de vraag of er sprake is van een objectieve voordeelsverwachting in 2015. Ook wordt gekeken naar de verhouding tussen het koersresultaat en het arbitrageresultaat:
“Dat eiser zich arbeid heeft getroost en naast zijn werk in 2015 een algoritme heeft geschreven waarmee hij de cryptovalutamarkt is opgegaan, betekent nog niet dat de winst die door eiser is behaald kan worden toegeschreven aan die arbeid. Veeleer is het positieve resultaat van met name 2017 toe te schrijven aan de gestegen koersen van de diverse, hoog speculatieve, cryptovaluta. En dat is iets waarop eiser geen invloed heeft kunnen uitoefenen. Althans, uit niets volgt dat eiser hierop enige invloed heeft gehad (net zo min als hij invloed heeft gehad op het door hem in 2018 geleden verlies)”.
De rechtbank oordeelt dan ook dat de activiteiten moeten worden gezien als speculatie. De objectieve voordeelsverwachting is hier niet aanwezig, omdat de (extra) arbeid van de handelaar in dit geval te niet koppelen was aan de behaalde voordelen. De resultaten bleven speculatief. Het gevolg is dat het resultaat niet is belast in box 1 tegen het progressieve tarief.
Ten slotte
De vraag of sprake is van een bron van inkomen is afhankelijk van de feiten en omstandigheden van iedere specifieke situatie. Het is aan te raden om hier een specialist voor in te schakelen. Heeft u nog vragen over bijvoorbeeld de fiscale behandeling van uw cryptoactiviteiten, neem dan contact op met een van onze specialisten.
