Op 7 oktober 2022 oordeelde de Hoge Raad over de periodieke giften op twee levens. In deze nieuwsbrief gaan we in op de uitspraak en de gevolgen van de uitspraak in de praktijk.
Periodieke gift op twee levens
Periodieke giften aan ANBI’s zijn, mits voldaan aan alle voorwaarden, volledig aftrekbaar. Dit in tegenstelling tot ‘gewone giften’. De regeling houdt in dat een periodieke gift ‘vast en gelijkmatig’ moet zijn, ten minste vijf jaar loopt en de gift uiterlijk moet eindigen bij het overlijden van de schenker zodat er sprake is van een wezenlijke onzekerheid over de totale omvang van de gift (‘het onzekerheidsvereiste”).
In de praktijk zou dit volgens de Belastingdienst betekenen dat er sprake moet zijn van een sterftekans van ten minste 1%. Bij giften met een looptijd van vijf jaar die uiterlijk eindigt bij het overlijden van één schenker wordt aangenomen dat dit goed gaat. Bij periodieke giften die eindigen bij het overlijden van de langstlevende van bijvoorbeeld een echtpaar (“de periodieke gift op twee levens”) gebeurde het dat de Belastingdienst dit wel toetste. Bij niet al te oude echtparen was de sterftekans vaak minder dan 1%. Als gevolg hiervan trok de Belastingdienst een streep door de geclaimde giftenaftrek. Een donateur spande hierover een zaak aan bij de rechter.
De uitspraak van de Hoge Raad
Op 7 oktober is hierover de uitspraak van de Hoge Raad gepubliceerd waarin duidelijk wordt dat periodieke giften over twee levens ook in aftrek gebracht mogen worden. Dit in afwijking van het Gerechtshof, dat de Belastingdienst gelijk had gegeven. De Hoge Raad gaf een enigszins technische, maar begrijpelijke reden om de aftrek toe te laten: de eis dat de giften ten minste jaarlijks gedurende vijf of meer jaren moeten worden gedaan is namelijk bedoeld om geschillen te voorkomen over de vraag of er een wezenlijk risico element aanwezig is. Als voldaan is aan deze eis (een gift van jaar of meer) staat volgens de Hoge Raad een sterftekans die lager is dan 1% aftrek niet in de weg.
Gevolgen voor de praktijk
De uitspraak van de Hoge Raad is een welkome uitspraak die vooral zekerheid geeft over (oudere) periodieke giften ‘op twee levens”. Vanaf 2024 wordt het onzekerheidsvereiste overigens ook in de wet aangepast. De huidige eis voor een minimale overlijdenskans van 1% verdwijnt. Deze aangekondigde wetswijziging is nu slechts een verduidelijking.
Indien u vragen heeft over de ANBI-gevolgen van deze uitspraak voor uw gift dan wel voor de giften aan de ANBI waar u bij betrokken bent, dan kunt u uiteraard altijd contact met ons opnemen.
