Op 4 april 2019 is het wetsvoorstel ‘Implementatiewet registratie uiteindelijk belanghebbenden van vennootschappen en andere juridische entiteiten’ ingediend bij de Tweede Kamer. In deze update lichten wij de hoofdpunten uit het wetsvoorstel toe.
Introductie
Op basis van de Europese anti-witwasrichtlijn wordt het verplicht om de (in)directe uiteindelijke belanghebbenden (de UBO) van rechtspersonen in te schrijven in een nieuw openbaar register: het UBO-register. Het ingediende wetsvoorstel is nagenoeg gelijk aan het wetsvoorstel wat in 2017 ter consultatie is gebracht, er is helaas weinig gedaan met onder andere ons commentaar van destijds. Het Nederlandse UBO-register zal per 10 januari 2020 worden ingevoerd.
Wat wordt opgenomen in het UBO-register
In het UBO-register wordt informatie opgenomen van iedere persoon met een belang van meer dan 25% in een in Nederland gevestigde rechtspersoon of personenvennootschap die onder het UBO-register valt.
Het Nederlandse UBO-register geldt voor rechtspersonen en personenvennootschappen die in Nederland zijn opgericht. Rechtspersonen en personenvennootschappen die verplicht de UBO-informatie dienen te registreren zijn onder andere de in Nederland gevestigde:
- BV;
- CV;
- NV, tenzij beursgenoteerd;
- stichting (ook de Stichting Administratiekantoor, STAK);
- vereniging;
Daarnaast zullen ook de coöperatie, onderlinge waarborgmaatschappij, maatschap, vof, rederij, SE, SCE en EESV opgenomen worden in het UBO-register.
Expliciet opgenomen in het wetsvoorstel is dat beursgenoteerde ondernemingen, de eenmanszaak, publiekrechtelijke rechtspersonen, de VvE en kerkgenootschappen niet onder de registratieplicht vallen.
Entiteiten die in Nederland gevestigd zijn maar niet zijn opgericht naar het recht van Nederland of een andere EU lidstaat worden niet opgenomen in het UBO-register.
Indien er geen UBO is of kan worden gevonden dan zal een pseudo UBO worden aangewezen. Dit kan bijvoorbeeld het statutair bestuur van de entiteit zijn.
p te nemen gegevens in het UBO-register
De volgende gegevens van de UBO worden opgenomen in het UBO-register en zijn openbaar toegankelijk:
- naam;
- geboortemaand en -jaar;
- woonstaat;
- nationaliteit; en
- aard en omvang van het door de UBO gehouden belang.
Naast bovenstaande informatie moet nog extra informatie worden opgenomen die slechts toegankelijk is voor de bevoegde autoriteiten en de Financiële Inlichtingen Eenheid. Dit betreft de geboortedag, plaats en land, het adres en het BSN en/of buitenlands fiscaal identificatienummer. Tevens moet een afschrift worden opgenomen van documentatie op grond waarvan de identiteit van de UBO is geverifieerd en een afschrift van documentatie waarmee wordt onderbouwd waarom een persoon de status van UBO heeft en waarmee de aard en omvang van het door de UBO gehouden belang wordt aangetoond.
Ondanks dat het UBO-register voor iedereen toegankelijk is, wordt er wel geregistreerd wie informatie opvraagt uit het UBO-register.
De exacte omvang van het belang van een UBO zal niet openbaar worden weergegevens. Dit zal uiteindelijk worden opgenomen in bandbreedtes: meer dan 25% tot 50%, 50% tot 75% en 75% tot en met 100%.
Ook zal worden opgenomen of het gaat om een economisch belang of om een belang in zeggenschap. Het is nog niet bekend of in het UBO-register ook expliciet zal worden vermeld dat het slechts een pseudo UBO betreft.
Afscherming gegevens
Onder voorwaarden is het mogelijk om de UBO-informatie af te schermen. Dit kan bijvoorbeeld indien sprake is van:
- blootstelling aan een onevenredig risico;
- een risico op fraude, ontvoering, chantage, afpersing, pesterijen, geweld of intimidatie;
- minderjarigheid; of
- andersoortige handelingsonbekwaamheid.
Deze waarborg is in het leven geroepen om de privacy van de UBO te beschermen. De UBO kan een verzoek tot afscherming indienen bij de Kamer van Koophandel. De UBO zal daarbij moeten aantonen dat sprake is van één van de genoemde situaties aan de orde is.
Hoewel daar meermaals voor gepleit is, worden minderjarige UBO’s niet automatisch afgeschermd.
Uitschrijving UBO-register
De richtlijn bepaalt dat de UBO-gegevens minimaal 5 jaar en maximaal 10 jaar toegankelijk dienen te blijven, nadat de vennootschap of juridische entiteit is geschrapt uit het UBO-gedeelte van het Handelsregister.
Verplichting tot publicatie en controle
UBO’s moeten meewerken aan het verstrekken van gegevens. Deze meewerkverplichting wordt in de Wwft opgenomen. Overtreding van deze verplichting wordt aangemerkt als een economisch delict, vergelijkbaar met het niet publiceren van een jaarrekening voor een BV.
Wwft-instellingen en – onder omstandigheden – bevoegde autoriteiten zijn verplicht om melding aan de Kamer van Koophandel te doen van iedere discrepantie die zij aantreffen tussen de informatie over de UBO die in het UBO-register is weergegeven en informatie waarover zij zelf beschikken.
UBO-register en anbi’s
Er wordt in het UBO-register geen specifieke uitzondering gemaakt voor ANBI’s. Ook voor ANBI’s wordt slechts gekeken of dat sprake is van een vennootschap of juridische entiteit die verplicht is om informatie omtrent de UBO te registreren. Wanneer de rechtsvorm van een ANBI een stichting of vereniging is, dient die ANBI dus haar (pseudo) UBO’s op te geven.
Fonds voor gemene rekening in tweede register
Er dient ook een tweede UBO-register te worden bijgehouden voor de registratie van de UBO’s van trusts en soortgelijke juridische constructies. In de memorie van toelichting van het huidige wetsvoorstel is opgenomen dat de FGR zal worden opgenomen in dat register.
Het tweede register zal worden ingesteld middels een apart wetsvoorstel. Dit wetsvoorstel zal later nog worden aangekondigd. Het zal conform de Europese richtlijn worden ingesteld per 10 maart 2020.
Wanneer treedt het UBO-register in werking
Het UBO-register wordt ingevoerd per 10 januari 2020. Hierdoor zal uiteindelijk alle UBO-informatie per die datum worden opgenomen in het UBO-register. Het wetsvoorstel spreekt niet van een terugwerkende kracht tot de oorspronkelijke deadline voor de invoeren van het UBO-register (26 juni 2017).
In het wetsvoorstel is een implementatietermijn opgenomen van 18 maanden. Dit betekent dat alle entiteiten die informatie over de UBO moeten publiceren, deze informatie uiterlijk op 10 juli 2021 moeten hebben aangeleverd. De Kamer van Koophandel, die het UBO-register beheert, heeft 2,5 jaar de tijd om alle aangeleverde informatie te verwerken en op te nemen in het register.
Tot slot
Er is nog tot uiterlijk 10 januari 2020 de tijd om uw structuur voor te bereiden op het UBO-register. Wij begrijpen dat u hecht aan uw privacy en zijn graag bereid om met u te kijken naar de mogelijkheden voor uw situatie. Indien u vragen heeft naar aanleiding van het bovenstaande, kunt u altijd contact met ons opnemen.